Overtreding van de nieuwe noodverordening kan vandaag voor het eerst bekeuringen door boa’s tot gevolg hebben. Raddraaiers die het met de politie aan de stok krijgen, riskeren in het uiterste geval zelfs drie maanden gevangenisstraf.
Donderdag is de noodverordening in alle veiligheidsregio’s rondgemaakt, aldus premier Rutte tijdens het ‘coronadebat’ in de Tweede Kamer. Gemeenten kunnen hiermee in de basis allemaal op dezelfde manier de maandag aangekondigde maatregelen afdwingen. Ook de details van de identieke verordeningen zijn inmiddels bekend. Veiligheidsregio Zuid-Holland-Zuid liep gisteren op de troepen vooruit door al te publiceren.
Bestuursrechtelijke aanpak
Gemeentelijke handhavers oftewel boa’s kunnen direct na de publicatie in hun regio forse boetes opleggen. Minister Grapperhaus van Justitie benadrukte al dat bestuursrechtelijke handhaving een prominente rol speelt. Boa’s handhaven dus dezelfde regels als de politie. ‘Die mogelijkheid zal zeker worden benut,’ verwacht de Nijmeegse hoogleraar sanctierecht Henny Sackers. ‘Officieel heet het alleen geen boete, maar een preventieve last onder dwangsom.’
Voor degene die de prent ontvangt, maakt dat weinig verschil. ‘Je krijgt een papiertje uitgereikt en je moet gewoon betalen.’ De bedragen kunnen wettelijk gezien oplopen tot zo’n 400 euro voor burgers en 4000 euro voor bedrijven: ruimte die wat het kabinet betreft volledig wordt benut. Wie niet horen wil, die zal voelen, is de boodschap. De bewindslieden ergeren zich aan groepen die lak hebben aan de richtlijn om 1,5 meter afstand te bewaren tot elkaar.
Niet te ingewikkeld
Voor de overheid hebben de boa-bonnen als ‘voordeel’ dat de ingewikkelde eisen van het strafrecht worden omzeild. ‘Zo hoeft er geen proces-verbaal te worden opgemaakt, en de sanctie hoeft niet langs de officier van justitie voor strafrechtelijke vervolging. Een gemeente als Rotterdam heeft hier al vrij veel ervaring mee, bijvoorbeeld bij de aanpak van drugsdealers, en is er enthousiast over.’
De preventieve last werd vrij recent door de wetgever geïntroduceerd als instrument om via het bestuursrecht herhaling van een (vermeend) strafbaar feit te voorkomen. Dat de rechter toepassing hiervan goedkeurde voor zaken die ‘dicht tegen het strafrecht aan’ liggen, kwam enigszins als een verrassing. Dat het kabinet er nu ook mee komt, is niet zo gek: het betekent een forse vergroting van de handhavingscapaciteit.
Politie bij escalatie
Alle boa’s mogen in principe gaan handhaven. Dat betekent volgens de bonden dat minimaal de helft van de taak bij deze groep wordt belegd. Grapperhaus denkt pas aan politie-inzet bij ‘zeer ernstig overtredend gedrag’. Boa’s kunnen de politie oproepen als de zaak op straat uit de hand loopt. Verder doen zij hun werk tijdens de coronacrisis onbeschermd en grotendeels zonder geweldsmiddelen.
Als de politie er aan te pas moet komen, riskeren burgers een nog hogere boete. Deze loopt op tot ruim 2350 euro of zelfs drie maanden gevangenisstraf. Deze sancties volgen de gangbare strafrechtelijke route, met bijbehorende waarborgen.
Het bericht Negeren noodregels kan nu elk moment tot boete leiden verscheen eerst op Salland TV.