Bron: RTVOost
De Deventer asfaltcentrale AsfaltNu stoot te veel schadelijke stoffen uit bij de productie, blijkt uit metingen. De omgevingsdienst IJsselland stelt het bedrijf nu een deadline: voor 1 september moet de te hoge uitstoot van benzeen beëindigd zijn. Voor het beëindigen van de te hoge uitstoot van PAK’s krijgt het bedrijf tot 1 januari de tijd. Lukt dat niet, dan volgt een boete van veertigduizend euro per maand.
Omwonenden van de asfaltcentrale maken zich al langer zorgen over hun gezondheid. “Ik zie dat er een verhoogde uitstoot is van benzeen en PAK’s, dat varieert van 2,5 keer te veel tot zes keer te veel”, zegt Charlotte Leenen, omwonende van de asfaltcentrale, verwijzend naar een onderzoek dat is gedaan naar de uitstoot van schadelijke stoffen door de asfaltcentrale. Leenen maakt zich al langer druk over de gevaarlijke stoffen die vrijkomen bij de productie van asfalt.
Omgevingsdienst IJsselland verleent vergunningen, houdt toezicht en voert controles uit bij bedrijven. De dienst werkt nauw samen met de elf gemeenten in de regio IJsselland . De omgevingsdienst heeft experts in dienst op het gebied van veiligheid, luchtkwaliteit, geluid, energie, afval, asbest en bodem. Bron: Omgevingsdienst IJsselland
Daarnaast is er ook sprake van stankoverlast. “Het gaat mij niet eens zozeer om geuroverlast. Het gaat mij om gevaar op langere termijn voor de volksgezondheid. Er zitten kankerverwekkende stoffen bij, ook stoffen die je niet ruikt. Daar maak ik me ernstig zorgen over. Wij ademen al jaren verkeerde lucht in.”
Veel te hoog
Mei dit jaar heeft bureau Tauw onderzoek gedaan naar de uitstoot van schadelijke stoffen als benzeen en PAK’s (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen) bij de asfaltcentrale in Deventer.
Uit die metingen blijkt dat de uitstoot van sommige schadelijke stoffen in sommige gevallen veel te hoog is. Overlast van de asfaltcentrale wordt ervaren in de buurten Hoornwerk, Havenkwartier, Rivierenwijk, Snipperling, Knutteldorp en de Raambuurt.
Staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat schreef onlangs een brief over de emissies bij asfaltcentrales naar de Tweede Kamer. De staatssecretaris schrijft in gesprek te zijn met de gemeenten Nijmegen, Eindhoven en ‘s Hertogenbosch over de problematiek van de asfaltcentrales in hun gemeenten. Volgens de staatssecretaris is er behoefte aan een betere landelijke afstemming.
PAK’s zijn een groep organische stoffen die ontstaan door onvolledige verbranding. Ze worden bijvoorbeeld gevormd bij het aanbranden van eten (barbecuen), het stoken van houtkachels en open haarden en ze zitten in sigarettenrook. PAK’s komen voornamelijk in het lichaam door voeding en inademing. Een kleine hoeveelheid wordt opgenomen via de huid.. Benzeen wordt hoofdzakelijk uitgestoten door wegverkeer. Andere bronnen zijn houtkachels en open haarden. Blootstelling aan benzeen vindt voornamelijk plaats via inademing. Bron: RIVM
Ook omwonende Jenneke de Graaf heeft last van luchtvervuiling waarvan ze vermoedt dat het van de asfaltcentrale afkomstig moet zijn. “Wij noemen het zelf slechte lucht. Het is toch zeker wel de helft van de dagen dat we hier zijn, soms ‘s nachts, soms overdag, soms heel licht dat je denkt: ik ruik iets van zwavel of chloor of zo. Soms is het ook veel heftiger, dat je de adem ontnomen wordt.”
Uitstoot
De Graaf heeft er moeite mee, zoals ze het zelf omschrijft. Moeite met de uitstoot door de asfaltcentrale, die dicht bij woningen ligt. Het rapport van Tauw heeft ze ook gelezen. “Ik vind het wel heel ernstig. Het blijkt nu pas hoe erg het is, hoe serieus.”
Vorig jaar zomer rook omwonende Paul de Boeij ‘een zware lucht’ in huis. “Ik ging verontrust naar buiten, omdat er misschien ergens vuur of brand was. Toen kwam ik een wandelaar tegen die zei dat het geen zin had om te zoeken, omdat het overal hing. Toen ik weer binnen was, had ik last van mijn keel die echt dichtkneep. Ik had last van ademhalingsproblemen.”
Irritant
Het komt ‘met enige regelmaat’ voor dat De Boeij last heeft van droge, prikkende ogen en irritatie. De Boeij heeft als natuurkundige een chemische achtergrond. “Ik denk dat ik er iets meer van weet dan de gemiddelde Nederlander. De stoffen die het hier betreft, zijn zogenoemde cyclisch aromatische stoffen. Die zijn behoorlijk reactief, dus irritant. Sommigen zijn echt ook gevaarlijk, reageren met het dna met als gevolg dat je kanker kunt krijgen. Dat is niet niks. En omdat het zulke gevaarlijke stoffen zijn”
De meest zorgwekkende stoffen die De Boeij tegenkwam in het rapport van Tauw waren benzeen en PAK’s. “Van benzeen is bekend dat bij langdurige blootstelling, zelfs in lage concentraties, vooral kinderen er leukemie van kunnen krijgen.”
Reactie asfaltcentrale
Diederik Oosting, directeur van AsfaltNu, onderdeel van bouwbedrijven Heijmans en BAM, vindt het vervelend dat er klachten uit de buurt komen over de asfaltcentrale in Deventer. “Wij willen graag een goede buur zijn.” AsfaltNu heeft acht asfaltcentrales in Nederland.
De directeur erkent dat in Deventer uitstootnormen worden overschreden. “Wij overschrijden de emissienormen aan de schoorsteen van de centrale. Dat moeten we oplossen en daar zijn we druk mee bezig.”
Leefniveau
Dat die overschrijdingen ook gevolgen hebben voor omwonenden, bestrijdt de directeur. “Op diverse locaties in Nederland hebben we modelberekeningen gemaakt, ook hier in Deventer, en dan blijkt dat op leefniveau de normen die daar gelden , niet overschreden worden.” De directeur benadrukt dat de normen op leefniveau veel strenger zijn dan aan de schoorsteen.
Oosting verwijst ook naar metingen door GGD’s op drie plaatsen in Nederland. “Die concluderen allemaal dat die modelberekeningen correct zijn en er op leefniveau geen overschrijding is van de normen die daar gelden. De verwachting is ook dat dit in Deventer zo is, maar het zou goed zijn om dat nog eens te meten.”
“Op basis van die metingen en die onderzoeken concluderen de GGD’s op diverse plaatsen in Nederland dat ze zich geen zorgen hoeven te maken.”
Koolfilters
Directeur Oosting zegt dat er gewerkt wordt aan oplossingen. “We kennen het probleem pas sinds enkele jaren, sinds de normen zijn aangescherpt. Sindsdien hebben we uitgebreid onderzoek gedaan op diverse plekken in Nederland en daaruit voortkomend hebben we ook een oplossing ontwikkeld. Die zal naar alle waarschijnlijkheid ook de geur voor een groot deel wegnemen. Op een aantal andere centrales van AsfaltNU in Nederland zijn we bezig met de implementatie van koolfilters. In Den Bosch staat die al en we zijn op twee andere locaties bezig die te implementeren. Het lijkt er op dat we dat ook in Deventer gaan uitvoeren.”
Meer tijd
Oosting verwacht dat zijn bedrijf de problemen rond de uitstoot van benzeen niet binnen de door de omgevingsdienst gestelde termijn kan oplossen. “1 september komt wel heel erg snel. Om een installatie te bouwen, zullen we een stuk ontwerp moeten doen. Daar zijn we al mee bezig. Daarnaast natuurlijk ook een vergunningsaanvraag en de doorlooptijd daarvan, dus 1 september is dan eigenlijk niet haalbaar. Wij pleiten ervoor meer tijd te krijgen en wij denken dat dat redelijk is omdat ook door de GGD’s is aangetoond dat er geen effect is op de volksgezondheid. Dus wij willen graag wat meer tijd om tot een goede oplossing te komen.”
Ook in Twente staat een asfaltcentrale, in de gemeente Hengelo. Daarover schrijft de staatssecretaris dat de emissiecijfers uit de meest recente meting nog niet aangeleverd konden worden. De emissie van benzeen waaraan de staatssecretaris refereert, is van een eerdere meting. Die was toen te hoog. De asfaltcentrale in Twente lag in de winter stil en is in maart weer opgestart. In de tussentijd is het productieproces aangepast. Door de hoge gas- en grondstofprijzen wordt er momenteel maar zeer beperkt asfalt geproduceerd in Twente en de volumes en het type asfalt dat gedraaid wordt zijn zodanig dat er geen representatieve meting uitgevoerd kon worden. Op 13 juni is dat wel gelukt. De resultaten van deze meting worden deze maand verwacht.