Ze wonen er zelf niet in, maar als het aan Marcel Olde Hanter en zijn buurman Dave Gommans ligt, blijven een deel van de montagewoningen in Olst behouden als historisch erfgoed. “Deze woningen zijn van onschatbare waarde voor deze wijk.”
In totaal moeten de 24 montagewoningen in Olst plaats gaan maken voor nieuwbouwwoningen van wooncoöperatie SallandWonen. Iets wat zowel Olde Hanter als Gommans niet zien zitten. “Vlak na de oorlog zijn deze woningen gebouwd om bij te dragen aan de wederopbouw van Olst. De woningen zijn gebouwd met een speciale techniek. In die tijd was er een tekort aan grondstoffen, waardoor er gebouwd werd met de stoffen die voor handen waren. Een uitzonderlijke manier van bouwen”, aldus Olde Hanter.
Samen zijn de buurmannen is Olde Hanter een burgerinitiatief gestart om de sloop van de woningen tegen te gaan. Tot dusver met succes, want de sloop is inmiddels weer uitgesteld. Toch zien de mannen het niet rooskleurig in. “Het lijkt er op dat de plannen al vaststaan. Wij proberen van alles en willen meedenken over een combinatie tussen nieuwbouw en renovatie. Maar wij worden totaal niet gehoord door SallandWonen. Meedenken is prima, maar meebeslissen blijkbaar dus niet”, aldus een teleurgestelde Dave Gommans.
Ondanks dat het soms vechten tegen de bierkaai lijkt, geven de initiatiefnemers niet op. Tot de hoogste rechter aan toe. De aanvraag voor het predicaat tot cultuurhistorisch monument werd door de monumentencommissie afgewezen, ondanks positieve aanbevelingen van meerdere historische organisaties. De gemeente Olst-Wijhe nam het advies van de commissie over en besloot de woningen geen monumentenstatus te verschaffen. Marcel Olde Hanter geeft niet op: “Samen met erfgoedvereniging Heemschut zijn wij deze procedure vorig jaar begonnen. Wij gaan ons nu beraden over een mogelijke beroep. Zolang er nog enige hoop op een goede afloop is, procederen wij door.”
Opkopen van de woningen
Ook het idee om zelf de woningen op te kopen en te renoveren was voor SallandWonen geen optie. “Wij stelden voor om samen met een ontwikkelaar vier van de montagewoningen te kopen en te renoveren naar de huidige standaarden, maar ook dat was onbespreekbaar voor de coöperatie”, zegt Olde Hanter.
Volgens de initiatiefnemers zijn de vorige bewoners vooral de dupe van dit plan. De bewoners zijn inmiddels anderhalf jaar geleden vertrokken uit de woningen met het idee dat de wijk snel tegen de vlakte zou gaan. De woningen staan er nog steeds en zijn bewoond door enkele krakers. “De oude bewoners waren inmiddels op leeftijd en zagen het waarschijnlijk niet zitten om de confrontatie met zowel de gemeente als SallandWonen aan te gaan. Maar dat is enorm zonde, want zij zijn inmiddels weggestuurd terwijl hun woningen hier nog staan”, vertelt een gepikeerde Gommans. Volgens de buurman hebben de oude bewoners 6000 euro meegekregen als zogenoemde verhuisvergoeding van Sallandwonen. “Ik begreep van sommige oud-bewoners dat als ze nu nogmaals voor de keuze ouden staan, dat ze die 6000 euro nooit hadden aangenomen”, vult Olde Hanter aan.
Reactie SallandWonen
Wooncoöperatie SallandWonen kan zich niet vinden in de woorden van de heren Olde Hanter en Gommans. De directie van SallandWonen laat weten wel degelijk met buurtbewoners te hebben gesproken en hen te hebben gehoord. “Iedereen kon schriftelijk reageren op die plannen en een voorkeur uitspreken voor één van de twee uitgewerkte varianten destijds. Toen het vorig jaar weer mogelijk was om met grotere groepen bij elkaar te komen, is er in juli een avond voor omwonenden georganiseerd in het Holstohus. Daar hebben we laten zien hoe we de reacties vanuit de buurt hadden verwerkt en een nieuw, voorlopig en aangepast plan gepresenteerd. Op die plannen zijn ook weer reacties gekomen en die hebben geresulteerd in een definitief ontwerp dat op 7 oktober 2020 tijdens een inloopavond aan de buurt is gepresenteerd.”
Ook laat SallandWonen weten dat renovatie van de woningen echt geen optie is. De kosten van renovatie zullen volgens de coöperatie oplopen tot zeker 1 miljoen euro. “Wij vinden de plannen financieel niet goed doorgerekend. Je hebt het al gauw over een investering van 1 miljoen euro in vier kleine woningen en daar ligt geen deugdelijke financiering onder. Ondanks diverse verzoeken hebben wij geen overtuigend financieel plan gezien. Daardoor twijfelen wij ernstig aan de haalbaarheid van hun plan.”
Openluchtmuseum
Om de woningen toch nog in de huidige staat te behouden, heeft SallandWonen de woningen aangeboden aan het Openluchtmuseum in Arnhem. Tevergeefs, want het museum bleek geen interesse in de montagewoningen te hebben. Toch is dat voor SallandWonen geen reden om te stoppen met de bouwplannen.
Als het aan de directie van de organisatie ligt, gaan de woningen binnenkort naar de grond om plaats te maken voor 23 nieuwbouwwoningen. “We worden regelmatig gebeld door ongeruste buurtbewoners die bang zijn dat het plan voor de nieuwbouw niet doorgaat. Nu het advies van de monumentencommissie en besluit van de gemeente er liggen, gaan wij zo snel mogelijk van start met de bouw van de 23 nieuwbouwwoningen. Want nieuwbouw is hard nodig en het project heeft al met al een enorme vertraging opgelopen. De vraag naar goede, betaalbare en comfortabele woningen is ook in Olst groot.”