Geen tennisles of voetbaltraining: de amateursport ligt de komende weken tussen 17.00 en 05.00 uur aan banden door nieuwe coronaregels. En dat terwijl sport en bewegen juist nodig zijn om fit te blijven tijdens een pandemie, zeggen deskundigen. “Dit is het moment voor bijvoorbeeld werkgevers om het werknemers toe te staan tijdens werktijd te bewegen.”
Lodewijk Klootwijk van Platform Ondernemende Sportaanbieders, die ruim 6100 sportaanbieders uit zeventien sporten vertegenwoordigt, kijkt met spanning naar wat er gaat gebeuren. “Dit raakt 6 miljoen van onze sporters; van yoga tot vechtsport en fitness. We zijn sinds het begin van de pandemie 17 procent van onze sporters kwijtgeraakt. Die krijgen nu weer een duwtje in de verkeerde richting, want het overgrote deel van de lessen vindt plaats na een werkdag. De vraag is of we deze sporters ooit terugzien.”
‘Zonder beweging vatbaarder voor virus’
Het stopzetten van de amateursport na 17.00 uur is een van de coronamaatregelen, maar beweging is juist onmisbaar is om de weerbaarheid tegen het coronavirus te vergroten, zegt Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie en lid van adviesorgaan Nederlandse Sportraad. “Uit meerdere onderzoeken blijkt dat door inactiviteit je afweersysteem verzwakt. Daarmee ben je vatbaarder voor het coronavirus.”
Sportkoepel NOC-NSF vreest dat amateursportverenigingen in de knel komen. “Dagelijks sporten miljoenen kinderen, jongeren en volwassenen juist vanaf 17.00 uur bij hun sportclub. Simpel gezegd omdat er overdag andere taken en verplichtingen zijn”, aldus algemeen directeur Marc van den Tweel van NOC-NSF in reactie op de maatregelen.
Sportbonden lieten eerder al weten “te balen” van het kabinetsbesluit. Directeur amateurvoetbal Jan Dirk van der Zee benadrukt dat de maatregel grote gevolgen heeft voor de 1,2 miljoen amateurvoetballers. Erik Gerritsen, algemeen directeur van de hockeybond zegt de maatregel “bedacht is door mensen die de sport niet kennen” en benadrukt dat sport een wezenlijk onderdeel is van de oplossing van het coronaprobleem.
“Beweging is meer dan ooit nodig”, zegt Klootwijk. “Als je nu ondernemer bent in de sportbranche en je ziet hoe sport mensen in beweging krijgt en sociaal verbindt, dan begrijp je in alle eerlijkheid niets van deze maatregel. Wij zijn als sportbranche altijd onderdeel geweest van de oplossing, nu voelt het alsof we onderdeel zijn van het probleem. En dat terwijl we veilig sporten, dichtbij huis en het nu juist in de weekenden naar verwachting heel druk zal worden op binnensportlocaties. Dat lijkt me niet wenselijk.”
Sporten onder werktijd?
Het besluit van het demissionaire kabinet heeft wetenschapper Scherder niet verrast. “Maar het was me veel waard geweest als het kabinet niet alleen had verteld wat niet mag, maar ook wat wél mag. Dit is het moment voor bijvoorbeeld werkgevers om het werknemers toe te staan tijdens werktijd te bewegen of om scholen op te roepen juist overdag veel te bewegen en kinderen uit die schoolbankjes te halen.”
Volgens Scherder levert bewegen onder werktijd nog al te vaak een schuldgevoel op. “Pas die arbeidswet aan, zodat werknemers zonder schuldgevoel een stuk kunnen lopen of fietsen. De coronakilo’s tikken aan en hoe meer overgewicht, hoe sneller je afweersysteem verzwakt. Bewegen is essentieel, juist tijdens deze pandemie.”
‘Verkeerde keuze’
Ook IC-arts Diederik Gommers blikte eerder dit jaar terug op de aanpak van de coronapandemie tijdens de eerste golf en concludeerde dat hij het sporten en het naar buiten gaan meer had willen stimuleren: “De focus lag op het thuisblijven, en dat was een verkeerde keuze”, zei hij toen in de BNR-podcast Vraag het aan Gommers. “Wat we vooral geleerd hebben is dat we wat meer aan preventie moeten doen en ik vind het jammer dat het ministerie dat niet opgepakt heeft.”
Eigenlijk hebben we te maken met twee pandemieën, zegt Scherder. “We zaten al in een pandemie van physical inactivity, daar kwam deze coronapandemie bovenop. En het slechte nieuws is: de twee versterken elkaar.”
Als lid van de Nederlandse Sportraad pleit Scherder nu wederom voor een campagne om meer te bewegen. Tijdens de eerste coronagolf zette Scherder sport en bewegen ook op de politieke agenda, samen met prominenten als oud-schaatser Erben Wennemars en voormalig sportbestuurder Joop Alberda. “Blijf bewegen, juist nu. Voor je afweersysteem, maar ook voor je mentale gezondheid.”